Branża outdoorowa co i rusz przekonuje się, że najlepsze rozwiązania to te, które daje nam natura. Opracowane i nieustannie udoskonalane w nowoczesnych laboratoriach ociepliny wciąż nie gwarantują takiego komfortu termicznego, jak np. wełna merino. Skórzane buty trekkingowe nie ustępują pola tym wyposażonym w membrany, a syntetyczny puch pod względem właściwości termoizolacyjnych nie może równać się z naturalnym. Zwłaszcza w tym ostatnim temacie my, Polacy, mamy sporo do powiedzenia. Polski puch z gęsi uchodzi bowiem za najlepszy na świecie.
Gęsi Puch
W czym tkwi przewaga polskiego puchu? Specjaliści odpowiadają, że w sposobie chowu ptaków. Najlepszy jakościowo puch pozyskuje się z gęsi rasy Białej Kołudzkiej, a zwłaszcza z tzw. gęsi „owsianych”, dokarmianych owsem, który jest bogaty w cenne mikroelementy. „Dokarmianych”, ponieważ głównym pożywieniem takich ptaków pozostaje zielonka, czyli to, co znajdą na pastwisku – dokładnie tak, jak to bywało i bywa w niewielkich, ekologicznych gospodarstwach.
Na jakość gęsiego puchu wpływa jednak nie tylko sposób żywienia, ale też warunki, w jakich te gęsi żyją. Polskie gęsi żyją prawdziwie bezstresowo – na wolnym wybiegu, w zagrodach o odpowiedniej powierzchni. Puch i pierze, jakie pozyskuje się z hodowanych w ten sposób ptaków, wyróżnia się bardzo wysoką jakością. Potwierdza to tylko doskonale znaną wszystkim prawidłowość, że najlepsze jest to, co pochodzi w 100% z natury.
Ludzie już tysiące lat temu zauważyli, że kaczki i gęsi doskonale znoszą nawet najtęższy mróz. Kiedy je udomowili, szybko okazało się, że ta wyjątkowa odporność na niskie temperatury nie jest zasługą, jak można byłoby się spodziewać, piór tworzących ich „okrycie wierzchnie”, ale drobniutkiego puszku, który rośnie tuż przy skórze. Świat nauki nieustannie próbuje stworzyć ocieplinę, która dorównywałaby jego właściwościom termoizolacyjnym. I choć zaprezentował już wiele propozycji, w tym znany i ceniony „puch syntetyczny” PrimaLoft®, naturalny puch wciąż pozostaje pod tym względem bezkonkurencyjny.
RDS, czyli Responsible Down Standard, to certyfikat potwierdzający odpowiedzialne pozyskiwanie ptasiego puchu oraz pierza
.
.
.
.
.
.
.
.
Znakomita izolacja cieplna
Sekret znakomitych właściwości grzewczych puchu tkwi w jego strukturze. Taki pojedynczy „kłębek” ma nieregularną, trójwymiarową strukturę, nieco przypominającą nieforemny płatek śniegu lub częściowo zdmuchniętą, puchatą kulę mniszka lekarskiego. Pomiędzy jego krzywiznami pozostaje sporo wolnej przestrzeni, w której gromadzi się powietrze, tworząc naturalną barierę chroniącą przed zimnem.
To właśnie dzięki temu naturalny puch wyróżnia się tak doskonałymi właściwościami termoizolacyjnymi – co prawda nie grzeje, ale izoluje przed chłodem z otoczenia, jednocześnie zatrzymując przy ciele ciepło, jakie wytwarza organizm. Nic więc dziwnego, że puch jest tak często wykorzystywany w branży odzieży i sprzętu outdoorowego. Najlepsze śpiwory puchowe spisują się w najbardziej skrajnych warunkach – śpiwór Radical 16H zapewnia pełen komfort termiczny w temperaturze sięgającej od -31°C dla kobiet aż po -43°C dla mężczyzn, spełniając normy ISO 23537 i EN 13537!
Naturalny Polski Puch
lekki jak piórko
Wysoka termoizolacyjność to jednak zaledwie jedna z wielu zalet ociepliny puchowej. Naturalny puch jest również ultralekki – jeden „puszek” waży około 0,001 g. Ta lekkość ma niebagatelne znaczenie na szlaku, podczas długich wypraw z plecakiem – po wielu godzinach marszu każdy gram kurtki czy śpiwora przytroczonego do bagażu zyskuje na ważności.
Naturalny polski puch pozostaje bezkonkurencyjny również pod względem zdolności do kompresji. Wynika to z jego niezwykłej sprężystości. Dzięki tej właściwości nawet najgrubszą puchową odzież można bez wysiłku skompresować do niewielkiej objętości i spakować do każdego plecaka. Sprężystość puchowego wypełnienia wyraża się w calach sześciennych na uncję i określa jednostką cuin. Na metkach kurtek i śpiworów dobrych producentów widnieje najczęściej wartość 550-650 cuin, a najlepsi mogą pochwalić się produktami wyróżniającymi się sprężystością rzędu 750 cuin. Polski puch gęsi daje jednak pod tym względem jeszcze więcej możliwości. Sprężystość ocieplonych nim kurtek i śpiworów sięga rekordowego poziomu 900 cuin. Oczywiście przekłada się to na jeszcze lepsze parametry termoizolacyjności i jeszcze mniejszą wagę – im bardziej sprężysty puch, tym więcej powietrza może zmagazynować.
Parametry Puchu
Puch a pierze
Zarówno puch, jak i pierze pochodzi od gęsi i kaczek. Mimo, że na co dzień często używamy tych pojęć wymiennie, surowce te mają nieco odmienne właściwości. Puch to niezwykle delikatne podszycie opierzenia ptaków, które znajduje się najbliżej skóry. Kształtem bardziej przypomina kulkę niż tradycyjne pióro ze względu na haczykowate, ułożone trójwymiarowo włókna. Puch jest bardzo delikatny i ma niedoścignione właściwości termoizolacyjne, więc jest uznawany za najbardziej szlachetne wypełnienie kurtek czy śpiworów. Z kolei pierze to drobne piórka w okolicach skrzydeł i klatki piersiowej ptaków. Są większe, cięższe i bardziej sztywne od puchu, są też płaskie przez co cechują się gorszymi parametrami izolacyjnymi. Pierze jest również łatwiejsze do pozyskania, co przekłada się na jego niższą cenę.
Stosunek puchu do pierza
Wybierając śpiwór czy kurtkę, warto zwrócić uwagę na rodzaj wypełnienia i na stosunek ilości puchu do pierza. Wypełnienie z samego pierza ma gorsze właściwości izolacyjne i jest cięższe, jednak uzyskanie czystego w 100% puchu jest praktycznie niemożliwe. Większość produktów zawiera więc pewną domieszkę pierza, o której producenci powinni poinformować na metce. Zazwyczaj spotyka się zapisy typu 90/10 czy 80/20, które oznaczają, że wypełnienie zawiera odpowiednio 90% puchu i 10% pierza lub 80% puchu i 20% pierza. Aby mówić o puchowej kurtce czy śpiworze, puch musi stanowić co najmniej połowę wypełnienia, choć oznaczenie 50/50 występuje na produktach o wątpliwej jakości.
Puch gęsi czy kaczy?
W kwestii puchu mamy się czym pochwalić! Polskie hodowle gęsi i kaczek dostarczają surowiec, którego właściwości są cenione na całym świecie. Generalnie nieco gorsze parametry ma puch kaczy, który rzadko osiąga sprężystość na poziomie 650-700 cui. Wartość 800-900 cui, a nawet więcej, ma wyłącznie wysokiej jakości puch gęsi, np. pochodzący od polskiej gęsi kołudzkiej. W niektórych kurtkach i śpiworach spotkać można mieszankę obu typów wypełnienia, którą stosuje się, aby obniżyć cenę produktu końcowego. Wprawdzie puch kaczy nigdy nie dorówna gęsiemu, to dla osób, które nie planują wypraw ekstremalnych, efekt powinien być wystarczający.
Sprężystość puchu naturalnego (CUIN)
SPRĘŻYSTOŚĆ PUCHU NATURALNEGO (CUIN)Sprężystość lub inaczej loft śpiwora lub kurtki, to jeden z podstawowych parametrów, którym określa się jakość puchu naturalnego zastosowanego jako wypełnienie. Na stopień sprężystości wpływa szybkość rozprężania się puchu. Im większa, tym więcej zatrzymanego powietrza, a więc lepsze właściwości izolacyjne i kompresyjne. Sprężystość puchu mierzona jest w cuin, jednostce określającej jaką objętość w calach sześcienny zajmuje 30g puchu (zgodnie z najnowszą normą IDFL). Jak łatwo się domyślić, im wyższy parametr cuin, tym lepiej. Jak jednak przekłada się to na praktykę? Dobry wynik to sprężystość puchu na poziomie 600 cuin, a wszystko powyżej 750 cuin to surowiec o wybitnych właściwościach. Na niektórych metkach kurtek i śpiworów obok wartości cuin można spotkać znaczek „+”, który oznacza, że rzeczywiste właściwości wypełnienia mogą być jeszcze lepsze. Co ciekawe, podobne parametry izolacyjne produktu końcowego można uzyskać, stosując puch o różnej sprężystości. Jest tu jednak mały haczyk. W przypadku wypełnienia o niższym cuin trzeba zastosować go więcej, co skutkuje wyższą wagą, większymi rozmiarami i gorszymi właściwości kompresyjnymi gotowego produktu.
RDS, czyli Responsible Down Standard, to certyfikat potwierdzający odpowiedzialne pozyskiwanie ptasiego puchu oraz pierza
